Πολλά οργανικά συστατικά και απορρίμματα από το σπίτι και τον κήπο, μπορούν με την κατάλληλη επεξεργασία να μετατραπούν σε ένα πλούσιο φυτόχωμα, το οποίο βρίσκει πολλές εφαρμογές στη κηπουρική, στα πάρκα, στις δενδροστοιχίες, στο μπαλκόνι και στην αυλή μας, στην αυλή του σχολείου και στην ανάπλαση και αναδάσωση προβληματικών εκτάσεων όπως είναι τα εγκαταλειμμένα λατομεία, τα πρανή των δρόμων και οι άγονες περιοχές.
Η διαδικασία αυτή αποκαλείται λιπασματοποίηση-κομποστοποίηση. Πρόκειται για μέθοδο αποσύνθεσης απορριμμάτων και μετατροπής τους σε είδος φυτικού λιπάσματος (κομπόστ), μιμείται με φυσικό τρόπο τη φύση, αλλά επιταχύνει τις διεργασίες αποδόμησης-διάσπασης ορισμένων οργανικών συστατικών. Μετατρέψτε τις φλούδες από φρούτα και λαχανικά, τα υπολείμματα από σαλάτες, τσόφλια αβγών, κόκκαλα τεμαχισμένα και κοπανισμένα, το χαρτί της κουζίνας, τις χαρτοπετσέτες, τα κατακάθια καφέ και τσαγιού, τη στάχτη από το τζάκι, τα πεσμένα φύλλα , τα μαραμενα λουλούδια και το κομμένο γρασίδι σε πρώτης τάξεως φυσικό λίπασμα, έτοιμο για χρήση στον κήπο και στις γλάστρες. Και σεις στους Δήμους και στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς που διαθέτετε απεριόριστα οργανικά συστατικά (κλαδέματα, κομμένο γρασίδι, χαλασμένους καρπούς, ροκανίδια και πριονίδια, οργανικά υλικά από στάβλους κ.ά), οφείλετε να συμβάλλετε στην παραγωγή φυσικού λιπάσματος για τα πάρκα, τις δενδροστοιχίες, τους λαχανόκηπους και τα περιβόλια σας. Ωστόσο, όλα τα οργανικά απόβλητα δεν είναι κατάλληλα για τη λιπασματοποίηση. Στα ακατάλληλα υλικά για τη λιπασματοποίηση περιλαμβάνονται πέτρες, μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά, γυαλί, τα περισσότερα τυπωμένα χαρτιά, κρέας, ψάρια, λίπη, κόκαλα, λάδια, υλικά καθαρισμού, απορρυπαντικά, τα υπολείμματα της καλλιέργειας της ντομάτας γιατί στις ρίζες της υπάρχουν συχνά νηματώδη σκουλήκια, τα φυτικά υπολείμματα που έχουν προσβληθεί από μύκητες, οι φλούδες των εσπεριδοειδών σε μεγάλες ποσότητες, αλλά και οι πευκοβελόνες και υλικά από πευκοειδή σε μεγάλες ποσότητες. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κάρβουνα, περιττώματα από γάτες και σκύλους, γυαλιστερά και πολύχρωμα χαρτιά.
Η παρασκευή φυσικού λιπάσματος -ένας εξαιρετικός παράγοντας εδαφικής γονιμότητας. είναι προς όφελος της υγεία μας, επειδή η χρήση του φυσικού λιπάσματος οδηγεί στην παραγωγή προϊόντων άριστης ποιότητας. Είναι διαδικασία και πρακτική φιλική προς το περιβάλλον, επειδή συμβάλλει στην εξυγίανση της φύσης και στη δέσμευση των ισχυρών οργανικών αποβλήτων από την πρωτογενή παραγωγή (κοπριά, αέρια, ευτροφισμός κ.ά.). Εξάλλου, εξοικονομούνται χρήματα, επειδή δεν καταφεύγουμε στην προμήθεια των πανάκριβων αγροχημικών του εμπορίου.
Με τη παραγωγή φυσικού λιπάσματος :
- Αποφεύγεται η καύση των υπολειμμάτων από τις καλλιέργειες και τα κλαδέματα. Έτσι μειώνεται ο κίνδυνος των πυρκαγιών.
- Αξιοποιείται πολύτιμη οργανική ύλη για την μακροπρόθεσμη αύξηση της γονιμότητας των εδαφών.
- Εξοικονομείται νερό και προστατεύονται από τον ευτροφισμό τα υπόγεια νερά, οι υδάτινοι αποδέκτες και η θάλασσα.
- Περιορίζεται το πρόβλημα της διάθεσης των οργανικών αποβλήτων από τις μονάδες ζωικής παραγωγής, καθώς και η διαφυγή των ισχυρών ρυπογόνων συστατικών τους στο έδαφος και στην ατμόσφαιρα.
- Περιορίζεται η ατμοσφαιρική ρύπανση.
- Εξυγιαίνεται η φύση μέσα από την προστασία των εδαφών.
- Εξοικονομούνται και ενέργεια και χρήματα.
Την κομποστοποίηση- λιπασματοποίηση χρησιμοποιούν οι Κινέζοι εδώ και χιλιάδες χρόνια, ενώ οι σύγχρονες κοινωνίες ακολουθούν αυτή τη διαδικασία εδώ και μερικές δεκαετίες. Έτσι, μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους κάδους ή και ιδιοκατασκευές τοποθετούνται κατάλληλα οργανικά απόβλητα. Με τη βοήθεια του οξυγόνου, της σωστής αναλογίας των συσσωρευμένων συστατικών σε άνθρακα και σε αζώτου, της θερμοκρασίας που αναπτύσσεται στον σωρό αυτών των συστατικών, αλλά και της ύπαρξης μεταξύ των άλλων, μικροοργανισμών, γαιοσκωλήκων, σκαθαριών και μυκήτων, γίνεται η αποσύνθεση-διάσπαση αυτών των αποβλήτων, τα οποία μετατρέπονται σε πρώτης τάξεως φυσικό λίπασμα για το έδαφος και τα φυτά έτοιμο για χρήση στον κήπο, στις γλάστρες και στα πάρκα.
Για την παραγωγή κομπόστ απαιτούνται δύο τύποι υλικών. Υλικά πλούσια σε υγρά που είναι πλούσια και σε θρεπτικά συστατικά (άζωτο και άλλα στοιχεία), όπως είναι τα υπολείμματα και οι φλούδες από λαχανικά και φρούτα, η κομμένη χλόη, η κοπριά και άλλα. Ο άλλος τύπος περιέχει κυρίως ξυλώδη υλικά που έχουν μικρή περιεκτικότητα σε υγρά και είναι πλούσια σε άνθρακα, όπως είναι ξερά φύλλα, κομμένα κλαδιά, ροκανίδια, πριονίδια, άχυρο και άλλα. Τα πιο πάνω υλικά τεμαχίζονται και τοποθετούνται σε εναλλασσόμενα στρώματα πάχους γύρω στα 10 εκατοστά σε ειδικά διαμορφωμένες κατασκευές (ξύλινες ή συρμάτινες ιδιοκατασκευές, ειδικά δοχεία του εμπορίου). Η καλύτερη δυνατή διαδικασία παραγωγής του κομπόστ, επιτυγχάνεται όταν εξασφαλίζεται πολύ καλή οξυγόνωση στο σωρό, το συχνό ανακάτεμα του, η προστασία του από τη βροχή και τον ήλιο, αλλά και να διατηρούν σταθερή υγρασία. Δυσάρεστες μυρωδιές σημαίνουν μπλοκάρισμα της διαδικασίας αποσύνθεσης εξαιτίας της υπερβολικής υγρασίας, ή και υπερθέρμανσης των υλικών οπότε και σχηματίζονται αμμωνιακές ενώσεις με οσμές. Το σύστημα μπορεί να επαναλειτουργήσει με συχνές αναδεύσεις του σωρού ή και προσθήκη στεγνών υλικών. Στην πρώτη φάση, όπου συμβαίνουν οι διεργασίες της διάλυσης και αποσύνθεσης των υλικών με τη βοήθεια κυρίως μικροοργανισμών, αναπτύσσονται θερμοκρασίες και πάνω από 70 0 Κελσίου (συνήθως για 2-4 βδομάδες), ενώ η αυτή η διαδικασία διαρκεί συνήθως μέχρι 2 μήνες. Στη δεύτερη φάση που διαρκή 2-6 μήνες, ωριμάζει το υλικό και η θερμοκρασία μέσα στο σωρό δεν υπερβαίνει τους 30 0 Κελσίου. Μέσα στο σωρό αυτό, δισεκατομμύρια οργανισμών τρέφονται, αναπτύσσονται, αναπαράγονται και πεθαίνουν, μετατρέποντας τα οργανικά απόβλητα του νοικοκυριού, του κήπου και της γειτονιάς σε εξαίρετο οργανικό λίπασμα. Ο τεμαχισμός των υλικών είναι απαραίτητος γιατί μειώνεται ο όγκος του υλικού, γίνεται δυνατή η ανάμιξη και ο χειρισμός των ετερογενών υλικών τους και αυξάνεται η δραστική επιφάνεια, ώστε η λιπασματοποίηση να είναι πλήρης και να γίνεται στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα (το πολύ 6 μήνες). Το ώριμο φυσικό λίπασμα της κομποστοποίησης, έχει ευχάριστη μυρωδιά, όπως το έδαφος στο δάσος, σφικτή δομή και καστανό χρώμα.
Η διαδικασία αυτή αποκαλείται λιπασματοποίηση-κομποστοποίηση. Πρόκειται για μέθοδο αποσύνθεσης απορριμμάτων και μετατροπής τους σε είδος φυτικού λιπάσματος (κομπόστ), μιμείται με φυσικό τρόπο τη φύση, αλλά επιταχύνει τις διεργασίες αποδόμησης-διάσπασης ορισμένων οργανικών συστατικών. Μετατρέψτε τις φλούδες από φρούτα και λαχανικά, τα υπολείμματα από σαλάτες, τσόφλια αβγών, κόκκαλα τεμαχισμένα και κοπανισμένα, το χαρτί της κουζίνας, τις χαρτοπετσέτες, τα κατακάθια καφέ και τσαγιού, τη στάχτη από το τζάκι, τα πεσμένα φύλλα , τα μαραμενα λουλούδια και το κομμένο γρασίδι σε πρώτης τάξεως φυσικό λίπασμα, έτοιμο για χρήση στον κήπο και στις γλάστρες. Και σεις στους Δήμους και στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς που διαθέτετε απεριόριστα οργανικά συστατικά (κλαδέματα, κομμένο γρασίδι, χαλασμένους καρπούς, ροκανίδια και πριονίδια, οργανικά υλικά από στάβλους κ.ά), οφείλετε να συμβάλλετε στην παραγωγή φυσικού λιπάσματος για τα πάρκα, τις δενδροστοιχίες, τους λαχανόκηπους και τα περιβόλια σας. Ωστόσο, όλα τα οργανικά απόβλητα δεν είναι κατάλληλα για τη λιπασματοποίηση. Στα ακατάλληλα υλικά για τη λιπασματοποίηση περιλαμβάνονται πέτρες, μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά, γυαλί, τα περισσότερα τυπωμένα χαρτιά, κρέας, ψάρια, λίπη, κόκαλα, λάδια, υλικά καθαρισμού, απορρυπαντικά, τα υπολείμματα της καλλιέργειας της ντομάτας γιατί στις ρίζες της υπάρχουν συχνά νηματώδη σκουλήκια, τα φυτικά υπολείμματα που έχουν προσβληθεί από μύκητες, οι φλούδες των εσπεριδοειδών σε μεγάλες ποσότητες, αλλά και οι πευκοβελόνες και υλικά από πευκοειδή σε μεγάλες ποσότητες. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κάρβουνα, περιττώματα από γάτες και σκύλους, γυαλιστερά και πολύχρωμα χαρτιά.
Η παρασκευή φυσικού λιπάσματος -ένας εξαιρετικός παράγοντας εδαφικής γονιμότητας. είναι προς όφελος της υγεία μας, επειδή η χρήση του φυσικού λιπάσματος οδηγεί στην παραγωγή προϊόντων άριστης ποιότητας. Είναι διαδικασία και πρακτική φιλική προς το περιβάλλον, επειδή συμβάλλει στην εξυγίανση της φύσης και στη δέσμευση των ισχυρών οργανικών αποβλήτων από την πρωτογενή παραγωγή (κοπριά, αέρια, ευτροφισμός κ.ά.). Εξάλλου, εξοικονομούνται χρήματα, επειδή δεν καταφεύγουμε στην προμήθεια των πανάκριβων αγροχημικών του εμπορίου.
Με τη παραγωγή φυσικού λιπάσματος :
- Αποφεύγεται η καύση των υπολειμμάτων από τις καλλιέργειες και τα κλαδέματα. Έτσι μειώνεται ο κίνδυνος των πυρκαγιών.
- Αξιοποιείται πολύτιμη οργανική ύλη για την μακροπρόθεσμη αύξηση της γονιμότητας των εδαφών.
- Εξοικονομείται νερό και προστατεύονται από τον ευτροφισμό τα υπόγεια νερά, οι υδάτινοι αποδέκτες και η θάλασσα.
- Περιορίζεται το πρόβλημα της διάθεσης των οργανικών αποβλήτων από τις μονάδες ζωικής παραγωγής, καθώς και η διαφυγή των ισχυρών ρυπογόνων συστατικών τους στο έδαφος και στην ατμόσφαιρα.
- Περιορίζεται η ατμοσφαιρική ρύπανση.
- Εξυγιαίνεται η φύση μέσα από την προστασία των εδαφών.
- Εξοικονομούνται και ενέργεια και χρήματα.
Την κομποστοποίηση- λιπασματοποίηση χρησιμοποιούν οι Κινέζοι εδώ και χιλιάδες χρόνια, ενώ οι σύγχρονες κοινωνίες ακολουθούν αυτή τη διαδικασία εδώ και μερικές δεκαετίες. Έτσι, μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους κάδους ή και ιδιοκατασκευές τοποθετούνται κατάλληλα οργανικά απόβλητα. Με τη βοήθεια του οξυγόνου, της σωστής αναλογίας των συσσωρευμένων συστατικών σε άνθρακα και σε αζώτου, της θερμοκρασίας που αναπτύσσεται στον σωρό αυτών των συστατικών, αλλά και της ύπαρξης μεταξύ των άλλων, μικροοργανισμών, γαιοσκωλήκων, σκαθαριών και μυκήτων, γίνεται η αποσύνθεση-διάσπαση αυτών των αποβλήτων, τα οποία μετατρέπονται σε πρώτης τάξεως φυσικό λίπασμα για το έδαφος και τα φυτά έτοιμο για χρήση στον κήπο, στις γλάστρες και στα πάρκα.
Για την παραγωγή κομπόστ απαιτούνται δύο τύποι υλικών. Υλικά πλούσια σε υγρά που είναι πλούσια και σε θρεπτικά συστατικά (άζωτο και άλλα στοιχεία), όπως είναι τα υπολείμματα και οι φλούδες από λαχανικά και φρούτα, η κομμένη χλόη, η κοπριά και άλλα. Ο άλλος τύπος περιέχει κυρίως ξυλώδη υλικά που έχουν μικρή περιεκτικότητα σε υγρά και είναι πλούσια σε άνθρακα, όπως είναι ξερά φύλλα, κομμένα κλαδιά, ροκανίδια, πριονίδια, άχυρο και άλλα. Τα πιο πάνω υλικά τεμαχίζονται και τοποθετούνται σε εναλλασσόμενα στρώματα πάχους γύρω στα 10 εκατοστά σε ειδικά διαμορφωμένες κατασκευές (ξύλινες ή συρμάτινες ιδιοκατασκευές, ειδικά δοχεία του εμπορίου). Η καλύτερη δυνατή διαδικασία παραγωγής του κομπόστ, επιτυγχάνεται όταν εξασφαλίζεται πολύ καλή οξυγόνωση στο σωρό, το συχνό ανακάτεμα του, η προστασία του από τη βροχή και τον ήλιο, αλλά και να διατηρούν σταθερή υγρασία. Δυσάρεστες μυρωδιές σημαίνουν μπλοκάρισμα της διαδικασίας αποσύνθεσης εξαιτίας της υπερβολικής υγρασίας, ή και υπερθέρμανσης των υλικών οπότε και σχηματίζονται αμμωνιακές ενώσεις με οσμές. Το σύστημα μπορεί να επαναλειτουργήσει με συχνές αναδεύσεις του σωρού ή και προσθήκη στεγνών υλικών. Στην πρώτη φάση, όπου συμβαίνουν οι διεργασίες της διάλυσης και αποσύνθεσης των υλικών με τη βοήθεια κυρίως μικροοργανισμών, αναπτύσσονται θερμοκρασίες και πάνω από 70 0 Κελσίου (συνήθως για 2-4 βδομάδες), ενώ η αυτή η διαδικασία διαρκεί συνήθως μέχρι 2 μήνες. Στη δεύτερη φάση που διαρκή 2-6 μήνες, ωριμάζει το υλικό και η θερμοκρασία μέσα στο σωρό δεν υπερβαίνει τους 30 0 Κελσίου. Μέσα στο σωρό αυτό, δισεκατομμύρια οργανισμών τρέφονται, αναπτύσσονται, αναπαράγονται και πεθαίνουν, μετατρέποντας τα οργανικά απόβλητα του νοικοκυριού, του κήπου και της γειτονιάς σε εξαίρετο οργανικό λίπασμα. Ο τεμαχισμός των υλικών είναι απαραίτητος γιατί μειώνεται ο όγκος του υλικού, γίνεται δυνατή η ανάμιξη και ο χειρισμός των ετερογενών υλικών τους και αυξάνεται η δραστική επιφάνεια, ώστε η λιπασματοποίηση να είναι πλήρης και να γίνεται στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα (το πολύ 6 μήνες). Το ώριμο φυσικό λίπασμα της κομποστοποίησης, έχει ευχάριστη μυρωδιά, όπως το έδαφος στο δάσος, σφικτή δομή και καστανό χρώμα.
Για περισσότερη ενημέρωση απευθυνθείτε στις ιστοσελίδες: http://www.minagric.gr/ ; http://ecorec.gr/new/index.php? option=com_content&task=category§ionid=4&id=38&Itemid=73 ; http://www.compost.gr/ ; http://biocomposter-gr.com/ ; http://www.ecocrete.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=3775&Itemid=82 ; http://www.stihl.gr/isapi/default.asp?contenturl=/knowhow/tippstricks/kompost/default.htm ; http://www.ekke.gr/estia/Cooper/combost.doc ; http://www.dedisa.gr/
